“Je moet niet denken dat we schreeuwend voor elkaar staan en met deuren slaan,” zegt een vrouw als de steeds terugkerende ruzie tussen haar en haar partner ter sprake komt. “Bij ons gaan conflicten juist in stilte; negeren en inslikken. Het lost niets op, we raken elkaar kwijt als we zo doorgaan.”
Vaak denken we bij ruzie aan stemverheffing, lawaai of misschien zelfs agressie. Maar er zijn nog andere manieren van ruzie maken. Misschien herken je ze.
Hoe we reageren in lastige situaties
Er zijn kortweg drie manieren waarop we reageren als we in een lastige situatie terechtkomen: we vluchten, vechten of bevriezen. Die keuze maken we automatisch, vaak al van kinds af aan. Dat doen we ook in een relatie. En het gebeurt onbewust.
De signalen
vluchten
•eromheen praten, van onderwerp veranderen
•letterlijk of figuurlijk vertrekken, afstand creëren
•oogcontact verbreken
vechten
•aanvallend reageren, met boosheid of met kritiek
•de bal terugkaatsen: “Ja maar jij…”
•de argumenten van de ander onderuithalen: “Dat klopt helemaal niet, ik zei….”
bevriezen
•zwijgen, stilvallen of het bij een “uhm” laten
•een muur optrekken, onbereikbaar lijken
•staren, vrijwel geen beweging maken, verstijven
Liefdesdansen
In een liefdesrelatie kunnen twee mensen verschillend of juist hetzelfde reageren op de spanning die ontstaat bij een conflict of meningsverschil.
Sue Johnson, grondlegger van EFT – Emotionally Focused Therapy – vergelijkt relaties met dansen. Het kan vloeiend gaan, als vanzelf. Het kan ook een heftige dans worden of eentje waarbij één of beide partners voortijdig de dansvloer verlaten.
Ruziestijl 1. Zoek-de-boef-dans: als beide partners vechten
Dit is een dans met boosheid en kritiek over en weer. Het kan hoog oplopen en lang doorgaan. Beiden willen hun gelijk krijgen en geven de ander de schuld. De partner moet veranderen.
Stellen die deze ruziestijl hanteren, zeggen vaak dat het er hard aan toe kan gaan. Geen van beiden wil toegeven en meer dan eens vallen er heftige woorden. Het positieve van deze ruziestijl is dat er contact blijft, al is het niet de prettigste manier van communiceren.
Ruziestijl 2. Protestpolka: als de één vecht en de ander vlucht of bevriest
In deze ruzies is er één die kritiek uit. Die noem ik de protesteerder. De ander haakt af, wordt defensief en/of afstandelijk. Deze partner noem ik de terugtrekker.
De protesteerder gaat door, terwijl de terugtrekker zo snel mogelijk de dansvloer wil verlaten. Dit tot grote ergernis van de protesteerder: “Ja, loop maar weer weg.”
Ruziestijl 3. Lege dansvloer: als beide partners vluchten of bevriezen
Er wordt weinig uitgesproken. Beide partners haken af. Soms zelfs voor het conflict goed en wel is begonnen. De dans stopt, maar vaak blijft het conflict stilletjes voortduren.
In deze ruziestijl zien we twee terugtrekkers. Stellen die dit kennen, vertellen vaak dat het eindeloos kan duren voor er weer echt contact is. Dit kan heel eenzaam voelen.
Vastlopen in patronen
Het kan je moedeloos maken, bij ruzie steeds in hetzelfde patroon terechtkomen.
Een terugtrekker zal zich steeds meer terugtrekken als de protesteerder kritiek uit. Een protesteerder zal steeds meer kritiek uiten als de terugtrekker zich terugtrekt.
De protesteerder kan uiteindelijk het gevoel krijgen in de steek te worden gelaten door de terugtrekker. Dan kan er een gevoel komen van ‘laat maar, het lost toch niets op.’ Soms geeft de protesteerder uiteindelijk op en wordt ook een terugtrekker. De protestpolka wordt een lege dansvloer. Een lege dansvloer voelt vaak eenzaam.
Ik zie in mijn praktijk vaak stellen waarbij de dans al zo lang duurt, dat men het bijna opgeeft. Er is verwijdering ontstaan. Helaas komen ze dan soms zo laat bij me dat de relatietherapie langer gaat duren dan nodig.
Mijn advies: wacht dus niet te lang!
Is ruzie in een relatie erg?
Nee, helemaal niet. Een flinke discussie of ruzie van tijd tot tijd kan juist leiden tot een harmonieuze relatie. Je uitspreken, je hart luchten en samen iets oplossen kan fijn zijn.
Het wordt vervelend als jullie steeds in hetzelfde patroon terechtkomen en daardoor samen geen oplossing vinden. Of als zaken zich opstapelen omdat ze niet uitgesproken of uit de weg geruimd worden. Bij ieder nieuw conflict kan er dan een lading van de vorige keer meekomen.
Herkennen jullie je in één van de bovengenoemde dansen en hebben jullie er allebei last van? Neem gerust eens contact op voor een vrijblijvende kennismaking.
