Kinderen en seksuele opvoeding

Wanneer en hoe praat je over seksualiteit?

1. Stem af op wat het kind vraagt.
   Het zoontje van vijf is nieuwsgierig. Waarschijnlijk heeft hij het woord gehoord en wil hij weten wat dat betekent. Een antwoord als ‘dat is vrijen’ of ‘dat is knuffelen voor grote mensen’ is dan vaak genoeg. Pas als het kind doorvraagt, vertel  je meer.
2. Laat het (jonge) kind bepalen of het genoeg is.
   Als het kind wegloopt heeft het voldoende antwoord op zijn vraag gekregen. Je hoeft er niet op door te gaan.
3. Praat over wat past bij de leeftijd.
   Bij heel jonge kinderen gaat het nog over het eigen lichaam en verschil tussen jongens en meisjes. Pas later is het verhaal over de voorlichting aan de orde. Meer over seksualiteit en leeftijd.
4. Vertel genoeg, niet teveel.
   En vooral niet over je eigen ervaringen en gevoelens. Daar maak je je kind alleen maar verlegen mee.
5. Geen vragen, toch praten.
   Opgroeiende kinderen horen op verschillen plekken over seksualiteit; op school, op straat, van vriendjes en op internet. Dit betekent niet dat jij als ouder het er niet meer over hoeft te hebben. Zelfs als je kind zegt ‘ik weet alles al’. Het gesprek is belangrijk omdat het intiem is en kinderen wellicht toch hiaten in hun kennis hebben waarover jullie dan samen kunnen praten.
6. Kies een geschikt moment.
   Als je kinderen ouder zijn en je wilt met ze praten over seks, voelen ze zich daar soms ongemakkelijk bij. Ik vind een kort autoritje dan een mooi moment. Jij rijdt en kijkt op de weg, je hoeft elkaar niet aan te kijken.
7. Laat weten dat seksualiteit iets positiefs is, niet iets vies of geheimzinnigs.
   Hoe moeilijk je het misschien ook vindt om over seks met je kinderen te praten, het is heel belangrijk. Hoe gewoner je erover doet, hoe makkelijker ze er later zelf mee om zullen gaan. We kennen allemaal verhalen over mensen die worstelen met de boodschap die ze in hun jeugd kregen dat seks vies is.
8. Geef grenzen aan.
   Kinderen van rond de drie, vier jaar gaan ontdekken dat ze gevoel hebben in hun geslachtsdelen. Ze stoppen hun hand tussen hun benen of rijden op meubels of knuffels. Het geeft een fijn gevoel, maar dat heeft op die leeftijd nog niet met seks te maken. Vertel je kinderen waar het wel en niet kan, bijvoorbeeld niet in de kamer met bezoek, wel in je eigen kamer.
   Hetzelfde geldt voor doktertje spelen. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Zo zijn ze ook nieuwsgierig naar het verschil tussen jongens en meisjes en naar elkaars geslachtsdelen. Het is leuk en spannend om daarmee te experimenteren. En dat kan een positieve, leerzame ervaring zijn. Belangrijk hierbij is wel dat het vrijwillig is en er geen dingen gebeuren die één van de kinderen niet wil. De kinderen moeten vanwege het machtsevenwicht  ongeveer even oud zijn. Ze moeten elkaar geen pijn doen en geen voorwerpen in lichaamsopeningen stoppen.
9. Gebruik boeken.
   Er zijn talrijke bruikbare boeken over seksualiteit voor verschillende leeftijden. Die kunnen het gesprek makkelijker maken. Je kunt ze samen bekijken en / of aan je kinderen geven om ze alleen te lezen.
   Toen onze kinderen jonger waren, hebben we een aantal van die boeken in de boekenkast gezet. Ze lagen meer op de kamers van onze kinderen, dan dat ze in boekenkast stonden!

Enkele boekentips:

• Kriebels in je buik
  Door: Siska Goeminne
  Leeftijd: vanaf 4 jaar
• Allereerste infoboek – Seksuele opvoeding
  Door: Isabelle Fougere
  Leeftijd: 4 tot 6 jaar
• Dus jij en mama hebben het gedaan?! 101 kindervragen over seks.
  Door: Katharina von der Gathen
  Leeftijd: ca. 8 jaar
• Het puberboek, over zoenen, zeuren, veranderen en verliefd zijn.
  Door: Sanderijn van der Doef
  Leeftijd: vanaf 11 jaar
• Seks en zo
  Door: Robie H. Harris
  Leeftijd: vanaf 12 jaar
• En als je nog wat te vragen hebt, dan kom je maar. Een open boek over seksualiteit
  Door:  Grethe Fagerström
  Leeftijd:  vanaf 12 jaar